Erich Mendelsohn (ur. 21 marca 1887 r. w Olsztynie, zm. 15 września 1953 r. w San Francisco) to wybitny architekt modernistyczny, uważany za przedstawiciela ekspresjonizmu i twórcę konstruktywizmu. Projektował budynki użyteczności publicznej, w tym domy towarowe, budynki mieszkalne i fabryczne. Jeszcze w trakcie studiów, na zlecenie społeczności olsztyńskich żydów zaprojektował tzw. dom oczyszczeń (budynek znajduje się na terenie dawnego cmentarza żydowskiego w Olsztynie). Dom rodzinny Mendelsohna znajdował się na olsztyńskim Starym Mieście (dziś ul. Staromiejska 10, niegdyś - Podgórna 21), co upamiętnia okolicznościowa tablica wmurowana w ścianę budynku, który stoi dziś na tym miejscu (od strony ul. Św. Barbary).

- Co ciekawe, ten najbardziej rozpoznawalny w świecie olsztynianin, oczywiście po Mikołaju Koperniku, ze wszystkich sztuk najbardziej cenił... muzykę - mówi dyrektor wydziału kultury i ochrony zabytków Urzędu Miasta Olsztyna, Gabriela Konarzewska. - Prawie wszystkie jego projekty powstały pod wpływem muzyki, a szczególnym uwielbieniem darzył kompozycje Jana Sebastiana Bacha.

Co jeszcze inspirowało tego nowatorskiego twórcę?

- Jak sam wielokrotnie odpowiadał, rozległy warmiński krajobraz, z gładkimi jeziorami i przepastnymi lasami - dodaje Gabriela Konarzewska.

Najbardziej znanymi projektami architekta są obserwatorium astronomiczne Wieża Einsteina w Poczdamie, fabryka kapeluszy w Luckenwalde, dom towarowy Rudolfa Petersdorffa we Wrocławiu (obecnie dom handlowy Kameleon), kompleks WOGA, kino Universum i Dom Kolumba w Berlinie, dom towarowy Doblouggarden w Oslo, pawilon De-La-Warr w Bexhill-on-Sea, szpital uniwersytecki Hadassa na Górze Skopus w Jerozolimie.

Uroczysta inauguracja siódmej edycji Festiwalu Mendelsohna "Granice", którego organizatorami są Fundacja i Stowarzyszenie Wspólnota Kulturowa Borussia, odbędzie się w piątek 21 października o godz. 17:00 w Domu Mendelsohna (ul. Zyndrama z Maszkowic 2). W programie wieczoru inauguracyjnego znajdzie się odsłonięcie pracy "Erich Mendelsohn - tu i teraz", przygotowanej przez uczniów Liceum Plastycznego im. E. Mendelsohna w Olsztynie pod kierunkiem znanego olsztyńskiego artysty Bartka Świąteckiego. Uroczystość uświetni także koncert litewskiego multiinstrumentalisty Sauliusa Petreikisa, kompozytora i wykonawcy muzyki, która przełamuje granice między tradycyjnym folkiem a eksperymentalnymi gatunkami muzyki.

Tegoroczny festiwal odbywa się w roku jubileuszowym - w 135. rocznicę urodzin patrona wydarzenia. W programie festiwalu, który będzie się odbywał od 21 października do 21 grudnia, znajduje się blisko 30 różnych wydarzeń kulturalnych i edukacyjnych. Zapowiedzi kolejnych wydarzeń będzie można znaleźć na stronie Borussii oraz na Facebooku Festiwalu.

Zainicjowany przez olsztyńską Borussię Festiwal Mendelsohna tworzy przestrzeń do debat wokół aktualnych przemian kulturowych i społecznych w regionie, Polsce i Europie, a także promuje środowiska i działania obywatelskie, ukazując znaczenie twórczości architekta Ericha Mendelsohna oraz szerzej - wielokulturowego dziedzictwa regionu.

Na wszystkie wydarzenia wstęp jest darmowy.

PROGRAM PAŹDZIERNIKOWY:
21 października (piątek)
12:00 - Democracy cake - Przepis na demokrację - gra edukacyjna na temat zasad demokracji dla uczniów. Prowadzenie: Magdalena Lewkowicz (Mrągowo) i grupa projektowa "Generation Europe. The Academy"
17:00 - Dom Mendelsohna, ul. Zyndrama z Maszkowic 2 - oficjalna inauguracja VII edycji Festiwalu Mendelsohna pod hasłem "Granice"
- uroczyste odsłonięcie pracy "Erich Mendelsohn - tu i teraz", przygotowanej przez uczniów Liceum Plastycznego im. E. Mendelsohna w Olsztynie pod kierunkiem Bartka Świąteckiego
- koncert inauguracyjny: Saulius Petreikis z zespołem w składzie: Chris Ruebens (gitara) i Vytautas Mikeliūnas (skrzypce)

22 października (sobota)
15:30 - Dom Mendelsohna, ul. Zyndrama z Maszkowic 2 - seminarium "Erich Mendelsohn - architektura ponad granicami"
- powitanie i otwarcie seminarium
- "Erich Mendelsohn - architekt z Olsztyna" – pokaz filmu krótkometrażowego Adama Smoczyńskiego
- "Erich Mendelsohn i idea europejska" - prof. Ita Heinze-Greenberg (Zurych)
- "Wieża Einsteina – wieczny pacjent" - Helge Pitz (Berlin)
- "Seidenhaus Weichmann - pierwszy dom towarowy w karierze Ericha Mendelsohna i jego następcy" - dr Ryszard Nakonieczny (Gliwice)
- dyskusja i podsumowanie seminarium

24 października (poniedziałek)
11:00 - Dom Mendelsohna, ul. Zyndrama z Maszkowic 2 - Tradycja i kulturowa tożsamość - warsztaty dla uczniów
Prowadzenie: Ewa Pohlke (Olsztyn/Kowno)

25 października (wtorek)
17:00 - Dom Mendelsohna, ul. Zyndrama z Maszkowic 2 - "Nie jestem ani migrantem, ani emigrantem, jestem obywatelem" - wieczór autorski z prof. Karolem Sauerlandem
Prowadzenie: prof. Aneta Jachimowicz (Olsztyn)

26 października (środa)
11:00 - Ślady historii w krajobrazie – seminarium dla studentów Architektury krajobrazu UWM
15:00 - Biblioteka Uniwersytecka UWM, ul. Oczapowskiego 12B - otwarcie polsko-niemieckiej wystawy "Zagubione wioski Puszczy Piskiej"
Prowadzenie: dr Sabine Grabowski (Düsseldorf), dr Marta Akincza (Olsztyn), Kornelia Kurowska (Olsztyn/Borussia).